شهید سلیمانی سرمایه اصلی کشور است/ در ادبیات کودک از شعارزدگی پرهیز کنیم

به گزارش روابط عمومی بنیاد مکتب حاج قاسم، مهم‌ترین پیامدهای فرهنگی پس از رخداد شهادت سردار شهید «قاسم سلیمانی» که بواسطه محبوبیت این چهره در ایران و جهان صورت گرفت؛ اهتمام ویژه فعالان حوزه نشر به تولید و انتشار آثار مکتوب با موضوعات مختلف و متنوع بود. کاری که در فاصله سه‌ سال و اندی پس از شهادت منتج به چاپ بیش از 700 عنوان اثر شده است. در میان این آثار مخاطب کودک و نوجوان هم سهم ویژه‌ای در پیشخوان کتابفروشی‌ها داشت و ده‌ها عنوان کتاب با محوریت شهید سلیمانی با قالب‌های مختلف برای این گروه از مخاطبان منتشر شد.

انتشارات مکتب حاج قاسم در راستای بیانیه ماموریت خود جهت نظارت بر آثار منتشر شده در این حوزه، رصد کتب چاپ شده توسط ناشران مختلف را در دستور کار خود قرار داد و آثار برگزیده را احصا و معرفی کرد.

برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بهانه خوبی بود برای معرفی این آثار و انتشارات مکتب حاج قاسم با بهره‌گیری از فرصت این رویداد فرهنگی، با برگزاری سلسله نشست‌های به‌ نقد برخی عناوین منتشر شده پرداخت.

اولین نشست از این مجموعه نشست‌ها به نقد و بررسی آثار برگزیده حوزه کودک و نوجوان اختصاص داشت که روز جمعه ۲۲اردیبهشت ماه در محل سالن کودک و نوجوان سرای اهل قلم برگزار شد.

«مجید خدابخش» کارشناس کتاب کودک، «کلر ژوبرت» نویسنده و تصویرگر کتاب کودک و «فهیمه شانه» کارشناس کتاب کودک مهمانان حاضر در این نشست بودند که نکاتی را ذیل عنوان نشست بیان داشتند.

مجید خدابخش در آغاز این نشست با اشاره به تعدد عناوین منتشر شده با محوریت شهید سلیمانی، سرعت در انتشار را عاملی دانست که نقاط ضعفی را متوجه آثار و کتب کودک کرده است.

وی نقش مکتب را در تولید آثار با‌کیفیت مورد تاکید قرار داد و افزود: اکنون با توجه به فاصله‌ای که از زمان شهادت گرفته و به نوعی در دوره‌گذار به سر می‌بریم، ضرورت دارد دقت بالایی در تولید آثار داشته باشیم.

در ادامه «کلر ژوبرت» نویسنده و تصویرگر کتاب کودک از کتاب «پی نمای از چی نمی‌ترسیدم» به عنوان اثری قوی و فوق‌حرفه‌ای یاد کرد و اظهار داشت: در میان ۱۵ اثر برگزیده کتاب کودک برخی آثار از تصویرگری خوب بهره‌مند بودند که به نوعی بازی‌دهنده متن است و البته برخی کتاب‌ها هم به دلیل حرفه‌ای نبودن و عدم استفاده از تصاویر کودکانه نمی‌توان آنها را در زمره آثار موفق به شمار آورد.

«فهیمه شانه» کارشناس کتاب کودک از دیگر مهمانان حاضر در این نشست بود. وی با بیان اینکه داستان ، شعر و پی نما هر یک باید به طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد تصریح کرد: فکر می‌کنم اگر قرار است درباره‌ی شهید سلیمانی کتابی تهیه کنیم باید ببینیم چه هدفی داریم و از چه مسیری داریم پیش می‌رویم. نمی‌شود هدف‌مان را جاودانه‌کردن ایشان و استفاده‌های اخلاقی برای کودکان قرار دهیم و بعد کتاب‌های بی‌کیفیتی تولید کنیم. بسیاری از کتاب‌های این حوزه کلیشه‌ای هستند و مهم‌ترین اقدام این است که از آثار کلیشه‌زدایی کنیم.

در بخش دیگری از این نشست، ژوبرت آثار حوزه کودک با محوریت شهید سلیمانی را صرف‌نظر از نقاط ضعف دارای تنوع خوبی دانست و افزود: «در مورد ساختار داستان‌ها و بعد فنی، ضعف وجود دارد و می‌تواند خیلی بهتر باشد. بعضی از کتاب‌ها بدون اینکه تلاش زیادی لازم باشد می‌توانند در تجدید چاپ خیلی بهتر شوند.

پرهیز از شکسته‌نویسی در شعر نکته دیگری بود که این نویسنده کتاب کودک به آن اشاره و تاکید کرد: من با شعر فارسی کودک امروز خیلی مشکل دارم. به خاطر شکسته‌نویسی افراطی در آنها کم پیش می‌آید ازشان لذت ببرم. خیلی وقت‌ها احساس می‌کنم این اصلاً شعر نیست. فقط یک متن منظوم است. مسأله گنگ بودن محتوا نیست. مسأله ضعف زبانی است. وقتی تلاشی نمی‌شود و با جابه‌جایی و شکسته‌نویسی به سادگی قافیه به دست می‌آید، ارزش ادبی پایین می‌آید.»

خدابخش هم مخاطب‌شناسی را اصلی مهم در تولید محتوا دانست و اظهار داشت: باید حواس‌مان باشد بچه‌های مختلف با گرایش‌های مختلف به شهید سلیمانی توجه دارند. تنها بچه‌های مذهبی و هیئتی نیستند. اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است چند صباح دیگر قهرمان ما تبدیل شده باشد به یک سری قرائت‌های رسمی و ایدئولوژیک‌وار که از اینجا به بعد باید در این باره صحبت کنیم که شهید سلیمانی این‌ها نیست!

الان وقت این است که با یک آسیب شناسی تلاش کنیم آثار مکتوب به سمت شعار زدگی نرود.

امیدبخش بودن هم وجه مهم در کتاب کودک بود که ژوبرت بر آن تاکید کرد و ادامه داد: «الزاماً این طور نیست که کتاب کودک پایان خوش داشته باشد. ولی حتماً باید امیدبخش باشد و روزنه‌ی امیدی برای کودک باز کند. چون بچه‌ها باید درک کنند که در زندگی همیشه اتفاقات پایان خوش ندارند. ولی امیدبخشی لازم است.

در بخش پایانی این نشست خدابخش از شهید سلیمانی به عنوان سرمایه اصلی کشور نام برد و تصریح کرد اگر درست به ایشان نپردازیم این سرمایه را هم از دست می دهیم.